Poród przedwczesny, definiowany jako poród przed 37. +6 tygodniem ciąży, jest najważniejszym pojedynczym czynnikiem determinującym niekorzystne skutki zdrowotne dla noworodka w odniesieniu zarówno do jego przeżycia, jak i jakości życia. 1 W Wielkiej Brytanii wskaźnik śmiertelności noworodków urodzonych przedwcześnie wynosił w Są one najczęściej zalecane, jeśli ciąża trwa od 24 tygodni do 34 tygodni. W końcowym etapie, jeśli twoja poród jest nieuchronny w ciągu 34 tygodni do 36 tygodnia ciąży, a wcześniej nie stosowałeś już dawek kortykosteroidów, lekarz może poprosić o ich podanie. W niektórych przypadkach lekarz zalecił również siarczan magnezu. Spośród kobiet z wywiadem wcześniejszego samoistnego PTB tylko 10% rodzi kolejne dziecko przed 34 tygodniem ciąży. Obecnie najlepszym klinicznym sposobem przewidywania samoistnego PTB jest ocena długości szyjki macicy w drugim trymestrze ciąży za pomocą ultrasonografii przezpochwowej. 2. Czynniki sprzyjające porodowi przedwczesnemu. 3. Najczęstsze przyczyny porodu przedwczesnego. 1. Poród przedwczesny. Noworodek, który jest wcześniakiem, przychodzi na świat przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży. Ze skrajne wcześniactwo uznaje się urodzenie dziecka przed 32. tygodniem ciąży. Przedwczesny poród, czyli taki, który ma miejsce przed 37. tygodniem ciąży dotyczył 12 % kobiet z rejestru brytyjskiego. Gdyby badacze brali pod uwagę tylko kobiety, które miały potwierdzone zakażenie koronawirusem za pomocą testu (647 kobiet) – wtedy przedwczesny poród dotyczyłby aż 16, 2 % z nich. Czop wypadający przed porodem – kiedy do lekarza? Odejście czopa porodowego przed 37. tygodniem ciąży nie oznacza koniecznie ryzyka porodu przedwczesnego lub innych komplikacji, ale warto poinformować o tym ginekologa. Im wcześniej on wypadnie, tym bardziej powinno to zwrócić naszą uwagę. co najmniej jedno obumarcie morfologicznie prawidłowego (w USG lub w badaniu bezpośrednim) płodu po 10. tygodniu ciąży; lub. co najmniej jeden poród przedwczesny morfologicznie prawidłowego noworodka przed 34. tygodniem ciąży w wyniku ciężkiego stanu przedrzucawkowego, rzucawki lub niewydolności łożyska; lub Przedwczesne pęknięcie worka owodniowego przed terminem porodu. Zdarza się również, że worek owodniowy pęka na długo przed planowanym terminem porodu (przed 37 tygodniem ciąży ). Mówimy wówczas o pPROM (preterm Premature Rupture of Membranes). Przyczyny takiego pęknięcia może być wiele i nie są one do końca poznane. Na podstawie tego, w którym momencie ciąży odbył się twój poprzedni poród, można oszacować prawdopodobieństwo urodzenia drugiego dziecka przed 37. tygodniem. Jeśli poprzednie urodziłaś przedwcześnie, ryzyko kolejnego porodu przed terminem jest znacząco większe niż w ogólnej populacji. Progesteron to hormon steroidowy wytwarzany głównie przez ciałko żółte, a w czasie ciąży przez łożysko. Jego głównym zadaniem jest przygotowanie błony śluzowej macicy na przyjęcie zapłodnionego jajeczka. Po owulacji, jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia, ciałko żółte degeneruje, a poziom progesteronu spada, co prowadzi do 1VZz. Stan przedrzucawkowy to jedno z bardziej niebezpiecznych powikłań w ciąży. W zależności od źródeł, ocenia się, że występuje on u 1 – 15% ciężarnych. Preeklampsja, zwana stanem przedrzucawkowym jest zjawiskiem, którego obawia się wiele przyszłych matek. Co zrobić, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się takiego powikłania? Przede wszystkim warto zapoznać się z tematem jeszcze w okresie planowania poczęcia oraz wykonać odpowiednie badania. Dotychczas przyczyny stanu przedrzucawkowego nie są do końca jasne. Istnieje kilka hipotez, wyłoniono również grupy ryzyka, u których możliwość wystąpienia preeklampsji jest większa niż w przypadku pozostałych kobiet. Stan przedrzucawkowy – co to tak naprawdę jest? Stanem przedrzucawkowym nazywamy sytuację, w której kobieta ciężarna wykazuje szereg objawów związanych z występującym w ciąży nadciśnieniem tętniczym. Stan ten zwykle występuje w trzecim trymestrze ciąży i może trwać nawet do kilku tygodni po porodzie. Ciśnienie krwi w ciąży powinno wynosić poniżej 140/90mmHg. Czyli tyle, ile wskazują normy dla pozostałej populacji. Fizjologicznie w ciąży ciśnienie krwi, za sprawą progesteronu (hormonu wydzielanego w znaczących ilościach z czasie ciąży) zwykle ulega zmniejszeniu. Dzieje się tak, ponieważ paradoksalnie łożysko dostarczające do płodu składniki odżywcze oraz tlen jest wówczas bardziej wydolne. Problem pojawia się wtedy, gdy łożysko zagnieździ się w sposób nieprawidłowy. Rosnący zarodek (zwłaszcza jego mózg) „domaga się” pożywienia, ponieważ dostaje je w niewystarczających ilościach. Organizm matki dostaje wówczas sygnały, aby zwiększyć przepływ krwi. Skutkiem tego jest wzrost ciśnienia tętniczego, który w sytuacji osiągania znacznych i przewlekle trwających wartości zaburza prawidłową pracę narządów kobiety. Do objawów stanu przedrzucawkowego zaliczamy: podwyższone ciśnienie > 140/90mmHg (przewlekle lub skokowo) obrzęki (zatrzymanie wody w organizmie) białkomocz (powyżej 500mg/dobę) bóle i zawroty głowy siniaki (zaburzenia krzepnięcia – wynikające z nieprawidłowej pracy wątroby) bóle w nadbrzuszu zaburzenia widzenia nadwrażliwość na światło duszność, niepokój Warto dodać, że objawy są czasem niespecyficzne. Do rozpoznania stanu przedrzucawkowego nie musi być obecny białkomocz. Dotychczasowe badania wykazały bowiem, że u ok 30% pacjentek z preeklampsją nie wykryto nadmiernego wydzielania białka z moczem. Czy powinnaś się obawiać, że preeklampsja wystąpi u Ciebie? Aktualnie ilość zgromadzonych danych na temat tego powikłania pozwala wysnuć tezę, że stan przedrzucawkowy może być uwarunkowany różnymi czynnikami. Jeżeli objawy wystąpią przed 34 tygodniem ciąży – mówi się o przyczynie „łożyskowej” (opisanej powyżej). Rozpoznanie preeklampsji po 34 tygodniu ciąży wiązane jest z zaburzeniami w stanie zdrowia matki. Warto zwrócić szczególną uwagę na przebieg swojej ciąży w sytuacji, gdy dotyczy Ciebie jedno lub więcej wymienionych poniżej stwierdzeń: Jesteś młoda mamą (zaszłaś w ciążę będąc poniżej 20 Jesteś mamą, która ma ponad 35 lat i dotychczas jeszcze nie rodziłaś Twój ostatni poród miał miejsce ponad 10 lat temu Masz nadmierną masę ciała (BMI > 35kg/m2) Chorujesz na cukrzycę Jest to Twoja pierwsza ciąża Masz niesprawne nerki Twoja ciąża jest mnoga Masz skoki ciśnienia/ nadciśnienie tętnicze w ciąży Chorujesz na toczeń rumieniowaty układowy Wiesz, że u kobiet w Twojej rodzicie występował stan przedrzucawkowy W poprzednich ciążach stwierdzono u Ciebie stan przedrzucawkowy lub rzucawkę lub nadciśnienie tętnicze Jesteś w ciąży wielopłodowj Także jeżeli w Twoim organizmie toczy się stan zapalny lub jesteś źle odżywiona (niedobory wapnia, witaminy C oraz E) ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego jest u Ciebie większe. Co zrobić, jeżeli jesteś w grupie ryzyka? Będąc w grupie ryzyka może, ale nie musi się rozwinąć u Ciebie stan przedrzucawkowy. Przede wszystkim nie popadaj w panikę. Nerwy nic nie pomogą, a mogą tylko wpłynąć na wzrost ciśnienia. Niezwykle ważne jest, aby wykonać odpowiednie badania i być pod stałą kontrolą lekarza. Jeżeli jesteś w grupie ryzyka, mimo to lekarz uzna, że nie masz symptomów stanu rzucawkowego lub mogących zwiększyć jego ryzyko – nie musisz się niepokoić. Staraj się wypoczywać, dbać o swoje zdrowie, unikać infekcji. Spaceruj, stosuj ulubioną aktywność fizyczną i dbaj o odpowiednią dietę. Zwłaszcza bogatą w wapń (zapotrzebowanie na wapń w ciąży jest większe niż przed nią), witaminy i antyoksydanty. Nadmiar potraw słonych, kofeiny (uwaga czekolada, kakao, czarna herbata też zawierają kofeinę) nie jest wskazany. Funkcjonuj normalnie, pamiętaj jednak o rutynowych badaniach i kontrolach u lekarza prowadzącego ciąże. To, co na pewno warto sprawdzić przed ciążą, ale i w trakcie jej trwania to: Regularne pomiary ciśnienia Ocena czynności nerek (GFR, kreatynina, kwas moczowy) Morfologia krwi Ocena parametrów krzepliwości krwi Ocena składu moczu Ocena pracy wątroby (enzymy wątrobowe) Jeżeli dopiero planujesz ciąże, pomyśl o zbilansowanej diecie i odpowiedniej aktywności fizycznej. Dobrze by było, gdyby Twoja masa ciała nie przekraczała zalecanych norm i BMI mieściło się w przedziale 20 – 24kg/m2. Jeżeli stwierdzono u mnie stan przedrzucawkowy? Także i teraz nie wpadaj w panikę. Najważniejsze to być pod dobrą, wykwalifikowaną opieką. Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, zarówno płód, jak i Ty macie się dobrze (co jest potwierdzone wynikami) wówczas lekarz może zadecydować o nieprzyjmowaniu Cię do szpitala. Pozostajesz w domu, dostajesz odpowiednie zalecenia, leki, mierzysz regularnie ciśnienie i zgłaszasz się terminowo na wyznaczone badania (częstsze niż w przypadku ciąży przebiegającej prawidłowo). W sytuacji wystąpienia lub nasilenia objawów lub zaburzeń płodu lekarz może zadecydować o konieczności hospitalizacji lub nawet natychmiastowego wywołania porodu lub wykonaniu cesarskiego cięcia. Jakie zagrożenie niesie za sobą stan przedrzucawkowy? Niestety powikłania stanu przedrzucawkowego mogą być bardzo groźne, a nawet tragiczne w skutkach. Może wystąpić rzucawka (drgawki, zaburzenia neurologiczne, śpiączka) lub zespół HELLP. Dla matki: niewydolność wielonarządowa uszkodzenie nerek uszkodzenie wątroby przedwczesny poród śpiączka zgon Dla dziecka: przedwczesne odklejenie się łożyska (niedotlenienie, brak pokarmu) wcześniactwo hipotrofia większe ryzyko nadciśnienia tętniczego i udaru w wieku dorosłych zgon Czy istnieje skuteczne leczenie stanu przedrzucawkowego? Obecnie stosuje się leki obniżające ciśnienie oraz siarczan magnezu. Jedynym skutecznym działaniem jest jednak rozwiązanie ciąży. Także po porodzie należy być pod obserwacją i wykonywać zlecone badania ewentualnie brać odpowiednie leki. Profilaktyka stanu przedrzucawkowego nie jest poznana. W niektórych przypadkach pomocne jest stosowanie preparatów wapniowych. Skuteczność wykazano jednak jedynie w grupie pacjentek, u których występowały niedobory wapnia. Lekarz może przepisać Ci suplementację kwasem acetylosalicylowym w dawce 60 – 80 mg/d począwszy od końca Igo trymetru, jeżeli występują u Ciebie czynniki ryzyka stanu przedrzucawkowego. Łagodzenie bólu porodowego okłady, poród w wodzie, pozycje porodowe Ból porodowy jest bardzo trudny do zniesienia. To jeden z najgorszych rodzajów bólu. Sprawdź, jak można złagodzić naturalnie przykre dolegliwości, których doświadcza kobieta rodząca. Poród przedwczesny to czas od końca 24. tygodnia ciąży do końca 37. tygodnia. Niestety poród przedwczesny nie jest bezpieczny dla zdrowia dziecka, ponieważ dzieci urodzone przed terminem nie tylko częściej chorują, ale również częściej umierają. Poza tym mogą być częściej hospitalizowane, mieć gorsze wyniki w nauce, ale też narażone są na ślepotę, przewlekłe choroby płuc, zaburzenia neurologiczne czy też na porodu przedwczesnegoNiestety nie zostały do końca poznane przyczyny, które prowadzą do przedwczesnego porodu, ale specjaliści uważają, że taka przyczyna może być wieloczynnikowa. Mianem porodu przedwczesnego określa się zespół chorobowy, w którego powstawaniu mogą brać udział różnorodne mechanizmy, np. zakażenie, zapalenia, niedokrwienie łożyska i macicy, stres, procesy immunologiczne oraz nadmierne rozciągnięcie wielu przypadkach bardzo trudno jest ustalić, co było taką dokładną przyczyną porodu przedwczesnego. Natomiast do takich wskazań medycznych, które wymagają wcześniejszego zakończenia ciąży, należą:stan przedrzucawkowy,oddzielenie się łożyska prawidłowo usadowionego,ograniczenie wewnątrzmacicznego wzrastania płodu,niedotlenienie ryzyka porodu przedwczesnegoZdiagnozowanie czynników ryzyka porodu przedwczesnego ma bardzo ważne znaczenie w profilaktyce takiego porodu. Dzięki temu można wyodrębnić kobiety, które będą wymagały specjalistycznej opieki. Jednak to wszystko nie jest takie łatwe, ponieważ w połowie przypadków porodu przedwczesnego nie stwierdza się żadnego z niżej wymienionych czynniki ryzyka to:przebycie w przeszłości porodu przedwczesnego;ciąża wielopłodowa;urazy;wielokrotne poronienie lub aborcje;odstęp pomiędzy ciążami mniejszy niż 6 miesięcy;palenie papierosów;picie alkoholu;ciąża po zapłodnieniu pozaustrojowym;ciężka i stresująca praca;nieprawidłowe odżywianie się;niektóre zakażenia, a zwłaszcza płynu owodniowego oraz dolnego odcinka dróg rodnych;przewlekłe choroby, np. cukrzyca lub nadciśnienie tętnicze;stres, ale też ten związany z utratą bliskiej osoby, jak i przemocą w domu;niedowaga albo nadwaga w ciąży;wady anatomiczne macicy;wiek ojca powyżej 45 porodu przedwczesnegoDiagnoza jest głównie kliniczna, a opiera się na stwierdzeniu, że są regularne skurcze macicy, którym powinno też towarzyszyć rozwieranie się i zanikanie szyjki macicy. Najdokładniejsze rozpoznanie będzie wtedy, gdy:częstotliwość skurczów wynosi przynajmniej 6 na godzinę,ujście zewnętrzne jest rozwarte na co przynajmniej 3 cm,szyjka jest skrócona w co najmniej 80%.Jednak niektóre kobiety są diagnozowane odnośnie porodu przedwczesnego znacznie wcześniej, gdy jeszcze nie są spełnione te wyżej opisane kryteria. Czasami wykrycie porodu przedwczesnego sprawia trudności, ponieważ symptomy, które się pojawiają, mogą występować także w ciąży czasie rutynowych badań kobiety zgłaszają różne dolegliwości, a lekarz musi stwierdzić, czy wszystko jest w normie, a czy może to już objawy porodu przedwczesnego. W diagnozie można również wykorzystać oznaczenie stężenia fibronektyny płodowej, a jest to białko, które znajduje się w prawidłowych warunkach w wydzielinie szyjkowo – pochwowej. U kobiet zagrożonych porodem przedwczesnym wzrasta stężenie tego białka. Dodatkowo można również wykonać badanie USG szyjki leczy się kobiety, którym zagraża poród przedwczesny?W leczeniu tym wykorzystywana jest tokoliza, a jest to hamowanie przedwczesnej czynności skurczowej macicy u kobiet, które mają już zmiany w szyjce macicy, czyli skraca się i rozwiera, które stwierdza się pomiędzy 24. a 34. tygodniem ciąży. Tokolizę można zastosować tylko wtedy, gdy opóźnienie porodu jest korzystne dla dziecka. W większości przypadków ciążę udaje się przedłużyć o 48 godzin, a czasami nawet do 7 dni. Jest to czas, który wykorzystuje się na podanie kobiecie kortykosteroidów albo hormonów, które przyspieszają dojrzewanie płuc płodu. Podanie leków tokolitycznych wydłuża trochę czas trwania ciąży, ale nie zmniejsza ona śmiertelności okołoporodowej ani zapadalności na choroby u noworodka, które byłyby związane z jego przedwczesnym urodzeniem się, a w tym również zespołu niewydolności oddechowej i krwotoku przeciwwskazania do tokolizy to:zagrożenie wewnątrzmaciczne płodu,przeciwwskazania do stosowania tokolizy u matki,zapalenie błon płodowych,letalna wada płodu,ciężki stan przedrzucawkowy albo rzucawka,krwawienie z dróg cięcie czy poród naturalny?Różne są wyniki badań, które dotyczą rozwiązania w przypadku porodu przedwczesnego. Niektórzy twierdzą, że w przypadku położenie główkowego płodu można wykonać cięcie cesarskie, które może zmniejszyć częstość zgonów wśród noworodków. Chodzi tu głównie o dzieci, które urodziły się bardzo wcześnie i miały bardzo małą masę urodzeniową. Natomiast w przypadku położenia miednicowego płodu zalecane jest rozwiązanie cięciem cesarskim w związku z tym, że istnieje większe ryzyko pojawienia się poważnych powikłań i śmierci noworodka w porównaniu z porodem naturalnym.